Hành trình về Đền Bà Chúa Tài Lộc Bắc Ninh: Nơi lưu dấu Huyền Tích Thủy Tổ Quốc Mẫu Thần Long

Con đường rẽ vào xóm Hồ, xã Mão Điền sáng ấy phủ một lớp sương nhẹ, như cố tình che giấu vẻ thanh tịnh của nơi thờ tự đã tồn tại hàng trăm năm. Từ xa, ngôi đền hiện ra với mái cong cổ kính, tường rêu lấm tấm, nghiễm nhiên đứng giữa không gian mộc mạc của làng quê Kinh Bắc. Trước sân là giếng cổ, nước trong vắt, phản chiếu bóng những tán cây đại lâu năm, gợi cảm giác như đang bước vào cõi khác – cõi mà những lớp truyền thuyết đang chờ người kể.

Huyền tích về Mẫu Thần Long

Theo lời thủ nhang, Bà Chúa Tài Lộc được tôn là Thủy Tổ Quốc Mẫu Thần Long, người khởi nguyên của đạo pháp mẫu và là nguồn mạch của tài lộc đất trời. Truyền thuyết kể rằng bà “tu đạo tại Núi Vàng”, đắc pháp Kim Thân, thông lục trí, rồi thăng thiên vào ngày 19 tháng Giêng âm lịch. Cũng từ đó, bà trở thành vị Mẫu đứng đầu trong việc cai quản tài lộc, vận khí, sự hanh thông của con người.

Trong gian hậu cung nghi ngút khói hương, tượng Mẫu ngồi uy nghi, gương mặt phúc hậu. Ánh nến lung linh hắt lên sắc vàng của chiếc mão, khiến gương mặt Mẫu như thể đang mỉm cười. Tôi đứng lặng hồi lâu, nghe tiếng chuông, tiếng mõ và cả nhịp thở chậm rãi của mình. Dường như chỉ cần một khoảnh khắc lắng lại, người ta có thể cảm nhận được sự bao dung, độ lượng của vị Mẫu mà bao thế hệ người Việt tôn thờ.

Câu chuyện của người đàn bà trở lại đền sau 20 năm

Khi tôi đang đứng viết vài dòng ghi chú thì một người phụ nữ khoảng ngoài năm mươi tuổi lặng lẽ đặt lễ lên ban. Bà ăn vận giản dị, nhưng đôi mắt lại chứa đựng vẻ xúc động khó giấu. Sau nghi lễ, bà đến gần tôi và chia sẻ câu chuyện mà bà nói “giữ trong lòng hai mươi năm”.

Năm ấy, bà mới ngoài ba mươi, chồng mất sớm, một mình nuôi hai con nhỏ. Công việc buôn bán gặp trắc trở, nợ nần bủa vây khiến bà nghĩ đến chuyện bỏ xứ. Trong một lần cùng người bạn đến Bắc Ninh, bà được dẫn về Đền Bà Chúa Tài Lộc. “Hôm đó trời mưa tầm tã,” bà kể, “tôi quỳ trước ban, nước mắt cứ rơi. Tôi chỉ cầu xin một điều: cho tôi đủ nghị lực để đứng dậy.”

Chẳng có phép màu nào hiện ra ngay lập tức, nhưng bà nói mọi chuyện bắt đầu xoay chuyển. Cửa hàng nhỏ của bà buôn bán thuận lợi hơn, hàng hóa về đều, khách đến đông. Rồi con cái lớn lên, đứa đầu đỗ đại học, đứa sau có việc làm ổn định. “Hôm nay tôi trở về không phải để xin gì nữa,” bà mỉm cười. “Tôi về để tạ Mẫu vì đã cho tôi đứng dậy từ đáy cuộc đời.”

Câu chuyện của bà khiến không gian đền bỗng sâu lắng. Tôi hiểu vì sao nhiều người tìm đến đây – không chỉ để cầu lộc, mà còn để tìm sự bình yên, niềm tin và sức mạnh nội tâm.

Nhịp sống tâm linh của người Kinh Bắc

Mỗi tháng, vào các ngày 9, 19, 29 âm lịch, đền lại đông kín người. Họ đến để dâng hương, cầu xin tài lộc, sự hanh thông trong công việc. Giới tiểu thương cầu cho buôn may bán đắt; những người làm ăn lớn thì cầu vận hạn, thời vận; nhưng cũng có nhiều người đơn giản chỉ muốn tìm nơi gửi gắm tâm hồn.

Nghi lễ tại đền mang đậm nét tín ngưỡng thờ Mẫu: hầu đồng, dâng văn, hát chầu. Trong tiếng đàn tính, tiếng chuông ngân, người ta cảm nhận được nhịp giao hòa giữa trần – thánh, giữa đời thường và linh giới. Những điệu múa mềm mại, những lời văn chầu trầm bổng kể về công đức của Mẫu Thần Long, khiến người xem dễ bị cuốn vào không gian tâm linh đầy mê hoặc.

Đặc biệt, lễ hội lớn nhất của đền – Chính tiệc ngày 19 tháng Giêng – thu hút hàng nghìn khách hành hương. Đó là thời điểm người dân tin rằng Mẫu hiển linh mạnh nhất, ban lộc cho người thành tâm.

Dòng chảy văn hóa trong một ngôi đền nhỏ

Điều khiến Đền Bà Chúa Tài Lộc khác biệt không chỉ là tín ngưỡng cầu tài, mà còn là giá trị văn hóa – lịch sử được gìn giữ qua nhiều thế hệ. Đền không quá rộng, không phô trương, nhưng lại hàm chứa nhiều lớp văn hóa dân gian: từ truyền thuyết Hùng Vương, tín ngưỡng thờ Mẫu, đến nghệ thuật văn chầu, múa hầu, hay cách bài trí mang đậm phong cách Việt cổ.

Người dân Mão Điền kể rằng, dù thời gian có đổi thay, dù bao đền phủ khác mọc lên khắp nơi, Đền Bà Chúa Tài Lộc vẫn giữ được sự thanh tịnh vốn có. Nơi này không chỉ là chốn linh thiêng, mà còn là điểm tựa tinh thần của bao người con Kinh Bắc.

Khi rời đền, tôi ngoảnh lại nhìn mái đền cong in bóng xuống giếng cổ, lòng bỗng nhẹ hẳn. Dù không cầu xin điều gì cụ thể, tôi lại cảm thấy mình vừa được tiếp thêm một nguồn năng lượng mới. Có lẽ đó chính là điều kỳ lạ nhất mà tâm linh mang lại: không phải lúc nào cũng là phép màu rõ ràng, mà đôi khi chỉ là cảm giác được nâng đỡ, như thể có một bàn tay vô hình đặt lên vai mình.

Người Kinh Bắc nói rằng đến Đền Bà Chúa Tài Lộc không chỉ để xin tài, xin lộc, mà để “xin một chữ an”. Và có lẽ chính vì chữ “an” ấy mà dòng người vẫn ngày ngày trở về nơi thờ Thủy Tổ Quốc Mẫu Thần Long – vị Mẫu của đất trời, của lòng nhân hậu, và của niềm tin bất tận trong cuộc sống.